aPTT Nedir? aPTT Değeri Kaç Olmalı?

aPTT, birkaç kan pıhtılaşma testinden biridir. aPTT ne demek? Olarak bir de teknik anlam tarafına baktığımızda şu karşılıkları olduğunu görürüz: Aktive Parsiyel Tromboplastin Zamanı, İntrinsik yol pıhtılaşma faktörü profili, kısmi tromboplastin zamanı, kan pıhtılaşma testleri. aPTT testi, kanınızın pıhtı oluşturmasının ne kadar sürdüğünü ölçer.

Bir yeriniz kesildiğinde yapılan işlem basitçe, kanamanın durması için oraya bir basınç uygulamaktadır. Eğer biraz daha şiddetli bir kanaysa, oraya bandaj uygulamaktadır. Bu işlem dışarıdan oldukça basit gibi gözükse de bir traş esnasında meydana gelebilecek küçük bir çizikte bile, vücut kanamayı durdurmak için bir dizi karmaşık işlem başlatır. Kanama sırasında vücudumuzun başlattığı adımlardan biri, yaralı bölgeye pıhtılaşma faktörleri adı verilen bir grup protein göndermektir. Temelde kanamayı durduran ve iyileşmenin başlamasına yardımcı olan katı bir kan parçası olan bir kan pıhtısı oluşturmak için çok özel bir şekilde bir araya gelirler. Bu olmadığında, kanamanın kolayca devam ettiğini görürsünüz. Özetle aPTT testi, pıhtılaşmayı sağlayan şeylerin ne kadar iyi çalıştığına ve pıhtılaşma süresinin ne kadar sürdüğünü ölçmeye yaramaktadır.

Normalde 1 damarınız hasar gördüğünde kanınızdaki pıhtılaşma faktörleri denilen proteinler belirli bir düzende bir araya gelerek kan pıhtılarını oluşturur ve kanamayı hızla durdurur. aPTT testi, bu pıhtılaşma faktörlerinin ne kadar iyi çalıştığına bakmak için yapılır. Genellikle pıhtılaşma faktörlerini takip eden diğer testlerle birlikte kullanılır. Kan pıhtıları, yol adı verilen belirli bir dizi adımda oluşur. Bu test temel olarak hem içsel pıhtılaşma yolunun hem de ortak son yolun nasıl çalıştığına bakar.

aPTT Değeri Nedir? aPTT Değeri Kaç Olmalı?

Test sonuçlarınız, yaşınıza, cinsiyetinize, sağlık geçmişinize ve diğer başka şeylere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Test sonuçlarınız kullanılan laboratuvara göre farklılık gösterebilir. Bir sorununuz olduğu anlamına gelmeyebilir. Test sonuçlarınızın sizin için ne anlama geldiğini doktorunuza sormanızda fayda vardır. Genellikle sonuçlar, birkaç saat veya bir gün içinde çıkar ancak zaman aralığı da test verdiğiniz sağlık kuruluşunun laboratuvarına bağlı olarak değişebilir.

Test sonuçları saniye cinsinden ölçülür. aPTT değeri, genellikle 60 ila 70 saniye arasında olmalıdır. Aynı şeyi ölçen aktifleştirilmiş bir PTT (aPTT) testi de vardır, bu testte kanınıza daha hızlı pıhtılaşmasını sağlamak için bir madde eklerler. Tipik bir aPTT değeri 30 ila 40 saniyedir.

Testi, heparin aldığınız için yaptırırsanız, PTT sonuçlarınızın 120 ila 140 saniye, aPTT’nizin ise 60 ila 80 saniye olmasını istersiniz. Değerleriniz normalden yüksekse, kanama bozukluğundan, karaciğer hastalığına kadar birçok rahatsızlığınız olduğu anlamı çıkabilir. Bu durumda, doktorunuz, sorunun neden kaynaklandığından şüpheleniyorsa ona göre aynı anda başka testler de isteyebilir. Değerleriniz normalden düşükse, ki bu sık olmaz, kan pıhtılaşması ve kadınlar için birden fazla düşük yapma şansı daha yüksek olabilir. Neler olup bittiğini öğrenmek için muhtemelen daha fazla test yaptırmanız gerekecektir.

aPTT Testine İhtiyacım Var Mı?

aPTT nedir? Kısaca bilgi sahibi olduk fakat böyle bir teste gerçekten ihtiyacımız var mı? Bu sorunun cevabına da bir göz atalım. Aslında bu soruya ihtiyacınız var veya yok diye kesin bir yanıt vermek zor. Çünkü bu sorunun cevabı önce kişide sonra doktorun da gizlidir. Eğer bir kesik, yaralanma vb. kanın dışarı çıktığı durumlarda, o bölgedeki kanama durmuyorsa doktorunuza başvurmalısınız. Doktorunuz yaptığı tetkik ve tespitler sonucu, pıhtılaşma ile ilgili bir sorununuz olduğunu düşünüyorsa, bu teste ihtiyacınız var demektir. Von Willebrand (VWD) hastalığı gibi bir kanama bozukluğunuz veya kanınızın pıhtılaşmasını engelleyen başka bir hastalığınız varsa, bu test, sorunun nerede olduğunu bulmanıza yardımcı olabilir.

Kanama bozukluklarının belirtileri şunları içerir:

• Kolayca kanama veya morarma
• Olmaması gerektiği halde oluşan kan pıhtıları
• Kakanızda veya idrarınızda kan
• Kolayca kanayan diş etleri
• Kadınlarda ağır adet dönemleri
• Burun kanaması
• Eklemlerinizde şişlik veya ağrı

aPTT testi, aynı zamanda heparin tedavisi gören kişileri izlemek için de kullanılır. Heparin, tehlikeli kan pıhtılarını önlemek için kullanılan bir kan sulandırıcıdır.  Bu testi neden yaptırdığınıza bağlı olarak, kanınızın ne kadar iyi pıhtılaştığını ölçmenize yardımcı olacak başka kan testleri yaptırmanız gerekebilir. Doktorunuzun ihtiyaç duyması halinde sizden isteyebileceği diğer testler şunlardır:

• Protrombin zamanı veya PT
• Trombin zamanı veya TT
• Aktif tam kan pıhtılaşma zamanı veya ACT