Bitüm Nedir? Kullanım Alanları Nelerdir?

Bitüm, ham petrolden imal edilen, yüksek vizokolu bir hidrokarbon atığıdır. Özellikle inşaat sektöründe; yol inşaatları, yol bakımı ve yalıtım malzemesi olarak kullanılan bitüm, koyu kahverengi ile siyah arasında değişken, katı, yarı katı ve sıvı hallerde bulunur.

Bitüm ne demek? Olarak sözlük anlamına baktığımızda ise; işlenmemiş petrolün dibinde kalan bölüm tanımıyla karşılaşırız.

Siyah homojen bir sıvı olan petrol bitümü, yabancı madde ve tolüen gibi toksik çözücüler içermez.

Bitüm Tarihçesi

Bitüm, eski çağlarda özellikle su yalıtım malzemesi olarak kullanılmıştır. Taşların arasına doldurulan derzlerde, mineral tozlarla karıştırılarak kullanılan bitüm, kimi ülkelerde mineral agregalar ile karıştırılıp asfalt ismini de almıştır.

Fosil esaslı bir ürün olan bitüm ve doğada kireçleşmiş kaya yapısında bulunan asfalt, M.Ö. 3200 – 540 yılları arasında ilk defa, Mezopotamya’da yer alan İndüs Vadisi’nin yol ve duvar inşaat işlerinde kullanılmıştır. Suya karşı izolasyon kullanılan asfalt, 16. Yüzyılda su yalıtımında dökme asfalt olarak karşımıza çıktı. Kullanımı git gide yaygınlaşarak; özellikle Güney İtalya ve Fransa’da kullanıldı, 18. Yüzyıl ortalarına gelindiğinde ise, Hollanda ve Almanya’da yaygın olarak kullanılıp, tüm Dünya’ya yayıldı.

Bitüm Özellikleri

Ham petrolün atık kısmından elde edilmesi bitümü değersiz bir madde gibi düşündürtse de, tam tersine bitüm sahip olduğu birçok mükemmel özellikle tercih sebebidir. Bitümün özellikleri şunlardır:

• Yüksek yapışma
• Hızlı kuruma
• Yapışkanlık olmaması
• Su yalıtım nitelikleri
• Isı direnci
• Korozyon işlemlerini önler.
• Kışın uygulanması mümkündür.
• Su geçirme özelliklerine sahiptir.

Bitüm, su yalıtım malzemesi olarak yüksek yapışma sağlar, 20 derece ortalama bir sıcaklık, 12 saatlik bir süre içerisinde kurur. Yollara atılan bitümleri her ne kadar yaz aylarında görsek de; kar, buz ve kırılgan elemanlardan arındırılması şartıyla, kış aylarında da bitüm uygulanması mümkündür.

Bitüm Kullanım Alanları Nelerdir?

Bitüm, sahip olduğu özelliklerin birçok avantajı sayesinde farklı yerlerde kullanımda tercih sebebi olmuştur. Bitüm kullanım alanları şunlardır:

• Düz çatılar
• Vakıflar
• Yeraltı yapıları ve yapıları
• Köprü açıklıkları
• Metal boru hatlarının yüzeyleri
• Ürün ve metalleri korozyondan korumak için,

Yaygın olarak kullanılır.

Bitüm, prosedürlere uygun bir şekilde uygulanırsa, tekrar ısıtılabilir. Ayrıca bitüm; yüksek sıcaklıklarda da uzun süre sağlıklı bir şekilde kullanılabilse de, fazla ısıya maruz kalınca oksidasyona maruz kalarak bozulur. Bu yüzden bitümün optimum sıcaklık seviyesinde muhafaza edilmesi ve kullanılması önerilir.

Günümüzde ve Ülkemizde Bitüm

Gündelik hayatımızda hepimizin denk geldiği fakat ne olduğunu teknik olarak bilmediği bir terim bitüm hakkında bilgiler verdik. Genelde karayolu üstyapılarında kullanılan asfalt karışımları; düşük bakım maliyetli, uzun ömürlü ve beklenen performansı sağlama özelliğindedir.

Ülkemizde de karayollarında uygulanan asfaltın, dezavantajlı olduğu noktalarda vardır. Bitümün yapısına bakıldığında yüksek sıcaklıklarda bozulabilecek yapıdadır. Bitüm esnek kaplama türünde kullanılırsa tekerlik izi oluşturur,  bu taraftan bakıldığın ülkemizde yaz mevsiminde yaşanan sıcaklıklar bitüm için yüksektir ve yapısında bozulmaya neden olur. Üzerinden geçen araçların oluşturmuş olduğu tekerlek izin, bir süre sonra seyahat konforu ve güvenliği riske atmaktadır.