Çekirge Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Çekirge, düz kanatlılar takımından Caelifera alt takımının sıçrayıcı ve otçul böcekleridir. Çekirge, uzun antenlere, sırtta yer alan ve koruma amaçlı kullanılan genellikle sert kanatlara sahiptir. Arka bacakları uzun ve güçlüdür, bu da zıplama yeteneklerini artırır. Çekirgelerin çoğunun vücudu yeşil, kahverengi veya gri tonlarında olabilir, bu renkler çevreye uyum sağlamalarına yardımcı olur.

Çekirge, otçul böceklerdir. Bitki yaprakları, sapları, kökleri ve diğer bitki parçalarıyla beslenirler. Bazı türler ise yırtıcıdır ve diğer böcekleri avlarlar. Çekirgelerde üreme, yumurtlama yoluyla gerçekleşir. Sonbahar aylarının sonuna doğru, vücudunun arka tarafında bulunan yumurtlama borusu yardımıyla genellikle toprağa olmak üzere nadiren de olsa bitki parçaların üzerine yumurtalarını bırakırlar. Yumurtadan çıkan yavrular genellikle eksik bir metamorfoz geçirir ve doğrudan ergin haline dönüşmeden önce birkaç kez deri değiştirirler. Yavrular ortalama 9mm boyutundadır. Kanatları yoktur. İskelet yapısı oluşana kadar, kendilerini bitkiler arasında gizleyerek korurlar. Bu dönemde, kuş, kurbağa, arı, yılan, sinek ve farklı böcek türleri tarafından avlanırlar. Bu dönemi avlanmadan atlatırlarsa, ortalama 4-5 ay süren hayat yolculukları başlar. Dünya genelinde çeşitli habitatlarda bulunan bu canlılar, tarım alanlarında, ormanlarda, çayırlarda ve çöller gibi farklı ekosistemde yaşayabilirler.

Bulundukları bölgede yiyecekleri azaldığında farklı yerlerde göç ederler. Bulut benzeri sürüler halindeki göçleri, 2000 – 2500 m uzaklığa kadar ulaşabilir. Büyük sürüler halinde göç ederlerken, kondukları yerlerdeki bitkileri yiyerek çok kısa sürede o bölgeye büyük zarar verebilirler. Özellikle göç yollarında tarım ürünleri yer alıyorsa, o bölgeyi adeta bir çöle çevirirler. Yeşilliklerin hızla tükenmesi, özellikle çöl çekirgeleri gibi türlerin istilası sırasında gözlemlenir.

Sürü halindeki hareketleri sırasında oldukça zararlı olabilen bu canlılar, ekosistemin önemli bir parçasıdır. Birçok avcı böcek türünün önemli besin kaynağıdırlar. Çekirge ile beslenen canlıların bazıları örümcek, kuş ve kertenkelelerdir. Bu yüzden çekirgelerin öldürülmesi o bölgedeki, örümcek gibi bazı tehlikeli canlıların sayısı artırabilir. Bu nedenle, çekirgelerin bir bölgede olması gereken sayısının oldukça üstünde yer alması durumunda azaltılması için bazı tedbirler alınabilir, ancak tamamen yok edilmeye çalışması ekolojik dengenin bozulmasına neden olup, farklı olumsuz sonuçlara neden olabilir.

Çekirgelerin Özellikleri

Zıplamalarıyla ünlü bu canlılar, 2-3 metre yüksekliklere kadar zıplayabilirler. Çekirgelerin özellikleri incelendiğinde bazı dikkat çekici durumlar da vardır.

• İki adet iri petek gözleri vardır. Ayrıca 3 tane de osel gözleri bulunur.
• Çekirgelerin boyları ortalama 4-5 cm arasında değişir. Ancak bilinen en küçük çekirge türü 2 cm, tespit edilen en büyük çekirgenin boyu ise 20 cm’dir.
• Üst üste iki kanatları vardır. Uçmak için görev yapan kanat alttaki kanattır. Üstteki kanat, alttaki kanadı koruma görevi görür. Uçmak istediklerinde, üstteki kanat yukarı kalkar, alttaki kanat hareket eder.
• Trake solunumu yaparlar. Solunum organları, yan taraflarındadır.
• Duyma organları, karınlarının yan tarafında bulunur ve iki tanedir.
• Ortalama 4-5 ay ömürleri vardır.
• Göç sırasında 2500 km’ye kadar mesafe kat edebilirler. 2000 km’ye kadar olan göçleri tamamlama süreleri, yaklaşık 10 saat olarak tespit edilmiştir.
• Sadece erkek çekirgeler ses çıkarır.
• Dişi çekirgeler tek seferde 150-200 civarı yumurtlar. Yavrular, havaların sıcak olduğu ilkbahar ve yazlarında yumurtadan çıkarak, 30 gün içerisinde erginleşirler.

Çekirge Türleri

Çekirgeler, oldukça büyük bir böcek grubunu oluşturur ve Dünya genelinde binlerce farklı türe sahiptir. Bu türler farklı boyutlarda, renklerde, beslenme alışkanlıklarında ve yaşam alanlarında bulunabilirler. Bazı çekirge türlerine kısaca göz atalım.

• Çöl Çekirgesi (Schistocerca gregaria): Çöl çekirgesi, belirgin sarımsı yeşil renkte ve milyonlarca bireyden oluşan sürüler halinde hareket eden büyük bir türdür. Tarım alanlarına ve çayırlara ciddi zararlar verebilir.
• Afrika Göçmen Çekirgesi (Locusta migratoria): Afrika Göçmen Çekirgesi, büyük sürüler halinde hareket eden bir türdür. Renkleri yeşilden kahverengiye değişebilir.
• Yeşil Çekirge (Tettigonia viridissima): Yeşil renkte büyük bir türdür. Genellikle, çalılarda ve otlaklarda bulunur.
• Göçmen ekirgesi (Melanoplus sanguinipes): Acrididae familyasında mahmuz boğazlı bir çekirge türüdür. Göçmen çekirge ve kırmızı bacaklı çekirge olarak da bilinirler. Bu tür, Karayipler ve Kuzey Amerika’da bulunur
• Çayır Çekirgesi (Chorthippus parallelus): Çayır çekirgesinin renkleri yeşil, kanatları kırmızımsıdır. Avrupa’nın iyi bitki örtüsüne sahip yerlerinde ve Asya’nın bazı bitişik bölgelerinde bulunurlar. Kurak olmayan çayırlarda yaşarlar.
• Kaygan Çekirge (Brachystola magna): Ova kaygan çekirgesi veya batı kaygan çekirgesi olarak da bilinirler. Amerika Birleşik Devletleri’nin ve Kuzey Meksika’nın açık ve yarı açık habitatlarında yaşarlar. Yetişkin türlerinin boyutu 4-6 cm’dir. Dişiler, erkeklerden daha büyüktür. Antenleri mavimsi kahverengi, bacakları mor tarsi ile vücuda yakın kırmızımsı bir renktedir.
• Fas Çekirgesi (Dociostaurus maroccanus): Sahra çekirgesi, Kuzey Afrika ve Güneybatı Asya’da bulunan büyük bir türdür ve tarım ürünlerine zarar verebilir. Acrididae böcek ailesine ait bir çekirge türüdür. Kuzey Afrika, Güney ve Doğu Avrupa, Batı Asya’da bulunurlar. Deniz seviyesinden 500 ila 1000 metre yükseklikte, kurak bölgelerde yaşarlar.

Çekirgelerin Zararları Nasıl Önlenir?

Çekirgeler, özellikle büyük sürüler halinde hareket ettikleri zaman tarım alanlarında ciddi tahribata neden olurlar. Bu zararları önlemek veya en aza indirmek için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:

1. Kimyasal Mücadele: Pestisitler veya insektisitler, çekirgeleri öldürmek veya popülasyonlarını kontrol altında tutmak için kullanılabilir. Ancak bu yöntemler çevresel etkilere ve diğer canlı organizmalara zarar verebilir, bu nedenle dikkatle ve sadece gerektiğinde kullanılmalıdır.
2. Biyolojik Mücadele: Predatör böcekler ve parazitler, çekirge popülasyonlarını kontrol etmek için kullanılabilir. Bu, doğal düşmanların çekirgeleri yiyerek popülasyonlarını düşürmesine dayanır.
3. Erken Tespit: Çekirge istilalarını erken tespit etmek, müdahale için zamanında önlemler alınmasını sağlar. Çekirge popülasyonlarını izlemek ve uygun anlarda müdahale etmek önemlidir.
4. Gübre ve Su Yönetimi: Bitkilerin sağlıklı ve güçlü büyümesini teşvik etmek için doğru gübreleme ve sulama yöntemlerinin kullanılması, bitkilerin çekirgelere karşı daha dayanıklı hale gelmelerine yardımcı olabilir.
5. Doğru Bitki Seçimi: Bazı bitki türleri, çekirgeler için daha az çekici olabilir. Bu nedenle, çekirge istilalarının yoğun olduğu bölgelerde uygun bitki seçimi yapmak önemlidir.
6. Eğitim ve Bilinçlendirme: Çiftçilere, tarım uzmanlarına ve yerel topluluklara, çekirge kontrolü konusunda eğitim vermek ve bilinçlendirmek önemlidir. Doğru uygulamalar, çekirge zararlarının azaltılmasında yardımcı olur.

Çekirge kontrolü, sadece yerel ekosistemleri korumakla kalmaz, aynı zamanda gıda üretimini ve tarım ekonomisini de korur.