Fyodor Dostoyevski Kimdir? Eserleri Nelerdir?

0 402 2 dakika okuma süresi

Fyodor Dostoyevski tüm dünya edebiyatı üzerinde büyük bir etkiye sahipti, birçok filozof ve yazar daha sonra Fyodor Mihayloviç’in çalışmalarının dünya görüşleri üzerindeki etkisini fark etti. Neredeyse hiç kimse bu kadar ustaca gizemli insan ruhunu ortaya çıkaramaz ve gösteremezdi.

Karamazov Kardeşler şimdiye kadar yazılmış en büyük roman ve Büyük Engizisyoncu Efsanesi dünya edebiyatının abartılamayacak en büyük başarılarından biridir.

Tam adı Fyodor Mihayloviç Dostoyevski olan Rus yazardır. Fyodor Dostoyevski; 11 Kasım 1821 yılında, Rusya’nın Moskova şehrinde doğmuştur. Altı çocuklu ailenin, ikinci çocuğu olan Dostoyevski’nin babası Mihail cerrahlıktan emekli, alkole bağımlı ve evini sıkı disiplin ile yöneten bir karaktere sahipti. Fyodor Dostoyevski’nin annesi Mariya ise bir tüccar kızıydı.

İnsan kalbinin en karanlık girintilerine psikolojik olarak nüfuz etmesi, eşsiz aydınlanma anılarıyla birlikte, 20. Yüzyıl kurgusu üzerinde muazzam bir etkiye sahip, Rus romancı ve kısa öykü yazarıdır.

En iyi romancılardan biri olarak kabul edilen Fyodor Dostoyevski; modernizm, ve çeşitli psikoloji fikirleri sayesinde, teoloji ve edebiyat okulları şekillenmiştir.

Bir gazeteci olarak da faaliyetleri sayesinde ünlü olan Fyodor Dostoyevski, Rusya’nın devrimcilerinin iktidara gelmesi durumunda nasıl davranacakları konusunda doğru tahminleri sayesinde de öngörüye sahip biri olduğunu açıkça ortaya koymuştur.

Fyodor Dostoyevski Hayatı

Sarhoş bir baba ve hasta bir annenin oğlu olan Dostoyevski, annesi öldükten sonra Petersburg’daki Mühendislik Okuluna gitti. Öğrenimi sırasında ise babasının ölüm haberini aldı.

Okulunu bitirince, istihkâm bölüğüne girip, bir yıl kadar sonra görevi bırakarak ordudan ayrılan Dostoyevski, edebiyata yöneldi. 1846 yılında ilk kitabı “ İnsancıklar “ yayınladı.

Fyodor Dostoyevski bu kitabında; toplumun acımasız kurallarında yaşlı bir adamın öksüz bir kıza duyduğu sevdanın yarattığı iç dünyasındaki derin çatışmaları konu aldı. Halkın sıcak ilgisiyle yanaştığı bu kitap, eleştirmenlerden övgüler aldı. Hatta Şair Nikolay Neksarov, Dostoyevski hakkında “ Yeni bir Gogol doğdu “ demiştir. Almış olduğu övgülerler 1846 yılında Öteki adlı kitabını yayınladı, fakat bu roman ilk çıkış yaptığı İnsancıklar adlı kitabı gibi sevilmedi ve eleştiri konusu oldu. Eleştirmenler tarafından sıkıcı bulunan ve alay edilen bu romandan sonra Dostoyevski, beklediği başarıya elde edemeyince, politikaya yönelmiştir.

1849 yılında Devlet aleyhindeki bir komploya karıştığı iddiasıyla tutuklanan Fyodor Dostoyevski, on ay hapishanede kaldı. Sonrasında kurşuna dizilmek üzereyken affedildi ve cezası hapis cezasına dönüştürüldü. Cezasını çekmek üzere Sibirya’daki Omsk Cezaevi’ne gönderilen Fyodor Dostoyevski, kürek mahkumu olduğu süre içerisinde, kolları damgalandı, kafası traş edildi ve taş kırdı. Birçok kez geçirdiği sara nöbetleri yüzünden hastaneye kaldırılan Fyodor Dostoyevski, burada cezasını bitirdiğinde er rütbesi ile hizmete verildi ve subaylığa kadar yükseldi.

1857 yılında Mariya Dmitriyevna İsayeva ile evlenen Fyodor Dostoyevski, beş yıl boyunca görev yaptı,1859 yılında özgür bırakıldı ve Petersburg’a yerleşti.

Her ne kadar ilk yazarlık tecrübesin beklediğini bulamamış olsa, yazmaktan vazgeçmeyen Dostoyevski ikinci yazarlık dönemine özgürlüğüne kavuştuğunda, kardeşi Mihail ve arkadaşı N.N. Strahov birlikte Zaman ve Dönem adlı dergileri hazırladı. Slavcı düşünceyi belirten yazılar yazan Dostoyevski, Ezilenler ve Ölüler Evinden Anılar adlı romanlarıyla kendinden yeniden söz ettirdi.

Sara nöbetleri ve kumar borçları yüzünden roman yayınlayamamaya başlayan Dostoyevski, yayımcılardan avans alarak, 1864 yılında Yeraltından Notlar, ardından 1866 yılında Suç ve Ceza, 1867 yılında ise Kumarbazlar adlı romanlarını yayınladı.

Fyodor Dostoyevski, böylece ilk yazarlık denemesindeki olumsuzlukları bir kenara koyup, ikinci yazarlık denemesinde başarıya ulaşmıştır. Devam eden diğer eserleriyle de bunu pekiştiren ünlü Rus yazar, akıllarda yer etmeyi başarmıştır.

Fyodor Dostoyevski Eserleri

Ölümünün ardından uzun yıllar geçmesine rağmen, Fyodor Dostoyevski’nin ölümsüz eserleri okumaya ve okutulmaya devam ediyor. İnsanlığı yol gösteren, Fyodor Dostoyevski eserleri şunlardır: