Greyfurt Nedir? Faydaları Nelerdir?
Greyfurt, portakaldan daha büyük bir yapıda, hafif ekşi ve acımtırak bir tada sahip, narenciye çeşididir. Bilimsel adı “Citrus paradisi” olan bu meyve, sedef otugiller familyasından yaprak dökmeyen bir meyve türüdür.
Greyfurt, 1750’li yıllarda Jamaika’da ortaya çıkmıştır. Pomelo (bir diğer turunçgil türü) ile tatlı turunçgilin (örneğin portakal) melezlenmesi sonucu ortaya çıkmıştır. Çapları, 10 ila 15 cm arasında değişen bu meyvenin kabuğu ince, parlak ve genellikle sarı veya pembemsi renktedir. Meyvenin iç rengi, beyazdan pembeye veya kırmızıya doğru renk geçişleri halindedir. Bu renk farklılıkları, greyfurt türüne göre bağlıdır. Meyvelerinin çekirdekli ve çekirdeksiz olduğu farklı cinsleri vardır. Meyve dilimlerinin acılığını gidermek için, dilimlerin kabukları soyulabilir. Jamaika’dan tüm dünyaya yayılan bu meyvenin en çok üretimi Çin’de yapılmaktadır. Greyfurt çeşitleri incelendiğinde, Star Ruby, Ruby Red, Henderson, White Marsh ve Rio Red gibi farklı örneklerine rastlanır.
Greyfurt, C vitamini bakımından oldukça zengin olması nedeniyle son yıllarda tüketimi artan bir meyvedir. Bazı tüketiciler, meyveyi direkt yiyerek tüketirken bazıları ise marmelat yaparak tüketmeyi tercih etmektedir. Hazmı kolaylaştırması, kabızlığı önlemesi ve mikropları öldürme gibi bazı özellikleri nedeniyle birçok kişi tarafından tüketilmektedir. Özellikle kış aylarında tüketiminin artmaktadır.
Greyfurtun Özellikleri
Dışarıdan bakıldığında portakalı andıran bu meyve aslında tat olarak portakaldan oldukça farklıdır. Hafif sarı ve kalın bir kabuğa sahip bu meyve, oldukça suludur. Beyaz ya da kırmızı bir iç renge sahiptir.
Çekirdekli veya minik çekirdekleri olan cinsleri vardır. Vitamin ve mineral açısında oldukça zengin olan greyfurt, harika bir besindir. Meyve, pantotenik asit, tiamin, niasin ve piridoksin içermektedir. Vitamin olarak ise A, E, C ve K vitaminlerine sahiptir. Meyve, bol miktarda kalsiyum, demir, bakır, fosfor, selenyum ve magnezyum da içermektedir.
Kışın sert koşullarında bile yaprağını dökmeyen ağaçları vardır. Bu ağaçlar 4-6 metre uzunluğa ulaşabilirler. Ülkemiz, greyfurt yetiştiriciliğinde 7. Sırada yer almaktadır. En fazla yetiştiği ilerde ise Adana başta olmak üzere Hatay ve Mersin illerimiz büyük paya sahiptir. Oldukça sağlam ve iri dallara sahip ağacın budama işlemi oldukça dikkatli yapılmalıdır. Eğer mümkünse budama işlemini usta kişilerin yapması önerilir. Hasar görmüş, yaralanmış dalların kesilmesiyle küçük dallara fırsat doğmuş olur. Fidan ekimi sonrası yaklaşık 2-3 yıl boyunca ana dallardan çıkan yan dalların budanması gerekmektedir.
Greyfurtun Faydaları
Dengeli bir diyetin parçası olarak düzenli olarak tüketebilir. Ancak, bazı ilaçlarla etkileşime girebileceği için ilaç kullanan biriyseniz, greyfurt tüketmeden önce doktorunuza danışmanız önemlidir. Bunun dışında bazı yiyeceklere alerjisi olan kişilerin, greyfurt tüketmeden önce alerji testi yaptırmaları tavsiye edilir.
Olası risklerden bahsederek, genel uyarılarda bulunduk. Şimdi ise greyfurtun faydaları inceleyelim.
- C Vitamini Kaynağı: Greyfurt, C vitamini açısından zengin bir kaynaktır. C vitamini, bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur ve serbest radikallere karşı vücudu korur.
- Antioksidan İçeriği: Antioksidanlar açısından zengin bir meyvedir. Antioksidanlar, hücresel hasarı önlemeye ve yaşlanmayı geciktirmeye yardımcı olabilir.
- Lif İçeriği: Bu meyve, lif açısından zengindir. Lif, sindirimi düzenler, tokluk hissini artırır ve bağırsak sağlığını destekler.
- Kilo Kontrolü: Kilo kaybını desteklemek için kullanılan bir diyet meyvesi olarak ün kazanmıştır. Araştırmalar, greyfurttan önce yemek yemenin kilo kaybına katkıda bulunabileceğini göstermektedir.
- Kolesterol Kontrolü: Bazı araştırmalar, greyfurt tüketiminin LDL (“kötü”) kolesterol seviyelerini düşürebileceğini ve genel kolesterol profilini iyileştirebileceğini göstermektedir.
- Kan Basıncı Düzenlemesi: Kan basıncını düşürebileceği düşünülen potasyum açısından zengindir. Potasyum, tansiyonu kontrol altında tutmaya yardımcı olabilir.
- Diyabet Kontrolü: Bazı çalışmalar, greyfurt tüketiminin kan şekeri seviyelerini düşürebileceğini ve tip 2 diyabet riskini azaltabileceğini göstermektedir. Ancak, bu konuda daha fazla araştırma gereklidir.
- Göz Sağlığı: Göz sağlığı için faydalı olan beta-karoten içerir.
- Cilt Sağlığı: C vitamini içeriği, cilt sağlığını desteklemeye yardımcı olabilir ve ciltteki yaşlanma belirtilerini azaltabilir.
- Hidrasyon: Su içeriği yüksek bir meyve olduğu için vücudu hidrate etmeye yardımcı olur.