Lemurlar Hakkında İlginç Bilgiler Bilinmeyenler

Lemurlar ( makigiller ), genel olarak herhangi bir makimsiler grubunun en çok bilinen maymun familyasıdır. Bu familya; kedi makisigiller ve oyuncu makigiller olarak ikiye ayrı familyadan oluşur. Böylece günümüzde makigiller familyası, 20 yaşayan, 2 soyu tükenmiş türden meydana gelir.

Bilimsel adı, Latince lemures sözcüğünden gelen bu hayvan tuhaf çığlık sesleri çıkar. Bu yüzden “ gecenin ruhu “ ya da “ hayalet “ anlamına gelen lemures adı verilmiştir.

Lemurlar Nerede Yaşarlar?

Lemurlar sadece Madagaskar adasında yaşamaktadır. Madagaskar’ın doğu tarafındaki yağmur ormanlarında yaşayanlar Lemurlar, son zamanlarda ise Komor Adalarına da salınmıştır.

Ağaçlarda yaşamayı tercih eden Lemurlar, gruplar halinde yaşarlar. Sadece Halka kuyruklu makilerden, soyu tükenmiş olan Pachylemur cinsi olanlar yerde yaşamaktadır.

Lemurlar Ne Yerler?

Lemurlar, genellikle otobur canlılardır, meyve yapraklar ile beslenirler. Büyük bambu lemurları, Madagaskar adasının, doğu ve kuzeybatı yönünde yer alan yağmur ormanlarındaki bambu saplarıyla beslenirler.

Primatların en küçüğü olan fare lemurları ise etçil de beslenirler. Fare lemurları; meyve dışında böcek de yerler.

Çatal taçlı lemurlar, Madagaskar’ın batı kıyısındaki ormanlarda yaşarlar, reçine ve böceklerle beslenirler.

Lemurların Fizyolojik Özellikleri

Lemurlar, tilki benzeri yüze, büyük gözlere, maymun benzeri vücuda ve uzun arka bacaklara sahiptir. Lemurların uzunluğu ( kuyruk hariç ), yaklaşık 9 cm’den ( Madame Berthe’nin fare lemuru ), yaklaşık 70 cm’ e ( Indri Indri lemuru ) kadar değişkenlik göstermektedir.

Aye aye ( ay – ay ) lemuru dışında, lemurlar genellikle; kırmızımsı, gri, kahverengi veya siyah yünlü kürklere sahiptirler, bazı lemur türleri çeşitli şekillerde beyaz desenlere sahiptirler. Bu işaretlerin dışında, göz halkaları ve taç yamaları da olabilir.

Lemurların Özellikleri

Lemurlar her ne kadar büyük gözleri ve ürkütücü sesleri olsa da aslında uysal hayvanlardır. Lemurların ayırt edici özellikleri şunlardır:

• Lemurlar, maymunlardan daha zekidir.
• Lemurların koku duyuları daha keskindir
• Lemurların, görüşleri azdır. Bazı türler gün içinde aktif olsalarda, gece yaşamına adapte olmuş olan gözler, düşük ışıkta daha keskindir.

Lemurlarda Üreme

Dişi lemurlar, genelde çift memelidir fakat üç memli olan türü ( varecia ) de vardır. Lemurlar genelde tek bir yavru doğururken, yine varecia türü lemur; ikiz veya üçüz doğurabilir.

Lemurlarda gebelik 2 ila 5 ay sürmektir. Doğan yavru lemurlar, annesinin tüylerine tutunacak kadar büyüyene kadar, anneleri onları ağızlarında taşır veya yapraklar ile yaptığı bir yuvaya bırakır. Doğduktan birkaç ay son anne tarafından sütten kesilen yavrular, 2 ila 4 yıl içerisinde ergenliğe ulaşır. Ayrıca Lemurlar yaklaşık 18 sene kadar yaşayabilirler.

İnsanlar ve Lemurlar

Makigiller ailesinin neredeyse her türü her soyu tükenme tehlikesiyle karşı karşıyadır. Bazı lemurlar, 20. Yüzyılın sonlarına kadar keşfedilemedi ya da neslinin tükendiği düşünüldükten sonra yeniden keşfedildi.

Günümüzde lemurlarından daha büyük türlerin kalıntılarına rastlanmaktadır. Muhtemelen adaya 2000 yıldan daha kısa bir süre önce gelen Madagaskar halkı tarafından aşırı avlanma veya habitat değişikliği nedeniyle yok edildikleri düşünülmektedir.

Lemurlar Hakkında İlginç Bilgiler

Lemurlar hakkında genel bilgiler verdik, bir de lemurlar hakkında bilinmeyen ilginç bilgilere göz atalım

• Memeli canlıların çoğunda erkek egemenliği görülürken, lemurlarda bu durum tam tersidir. Lemurlarda, dişiler topluma hükmeder, grubu yönetme vesilesiyle yükselen bir kadın lidere sahip olan lemurlarda, bölgelerini işaretleme biçimlerinde de dişi lemurlar ön plandadır.
• Lemur efsanesi: Lemurlar, malgaşların kültüründe önemli bir yere sahiptir. Nesilen nesile aktarılan halk masalları, gelenekler ve kültürel tabular vardır. Eski efsanelere göre lemurların içerisinde atalarının ruhlarının yaşadığını inanırlar, bu yüzden indri indri lemur türü avlanmamalı, öldürülmemeli ve yenilmemelidir.
• Lemurlar; insanlar dışında, mavi gözlü tek pirimattır. Mavi gözlü kara lemur, sayıları azalan tehdit altındaki türlerin IUCN Kırmızı Listesi’nde Kritik Olarak Tehlike Altında olarak listelenir.
• Lemurlar kendi kendinin doktorudur: Lemurlar, eskilere dayanan ada yaşantıları sayesinde, kendi sağlık sorunlarının bazılarını çözmeyi başarmışlardır. Örneğin; kırmızı yüzlü kahverengi lemurlar; solucanların bağırsaklarında neden olduğu gastrointestinal parazitlerden kurtulmak için, içerisinde toksin bulunan kırkayakları yiyerek, bağırsaklarında yuva kurmuş bu parazitleri öldürürler.
• Lemurlar şarkı söyler: Lemurlar çığlıkları olarak nitelendirilse aslında kendi aralarında birbirlerine mesajlar ilettikleri şarkıları vardır. Hem erkek hem de dişilerin söylediği bu şarkılar senkronizasyon vardır. İndri indri türü lemurlarının söylediği şarkının arkasındaki nedenlerden birinin; bölgesini işaretlemek ve bölgesinin kendisine ait olduğunu diğer lemurlara iletmek olduğu tahmin edilmektedir.
• Lemurlar, Dünya’nın en eski primatlarıdır. Lemurların hikâyesi 70 milyon yıl öncesine dayanıyor, insanlar önce Dünya’da bulunan lemur benzeri pirimatların dinozorlarla birlikte Afrika kıtasın dolaştığı bilinmektedir. Sonrasındaki süreçte lemurlar evrimleşerek günümüzdeki türler yönünde çeşitlendi.
• Günümüzde de lemurlar, ekosistem üzerinde önemli role sahiptir. Lemurlar ekosistem içerisinde önemli bir tohum dağıtıcı görevi yapmaktadır. Tohum dağıtıcılığı; tohumların veya polenlerin bir alandan diğerine taşınarak çiçeklere aktarılmasıdır. Bu sayede lemurlar yedikleri meyvelerin başka yerlerde de oluşmasını sağlarlar. Birçok çiçekli bitki ve ağaç türü tohumlarını dağıtmak için büyük ölçüde lemur türlerine bağımlıdır.
• Lemurlar, birçok yönden benzersiz özelliklere sahip, büyüleyici canlılardır. Risk altında ve belirsiz gelecekleri olan lemurlar türlerinin %98 bölümü yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Yakın tarihli IUCN kırmızı liste güncellemesinde, Kritik Olarak Tehlike Altında başlığı altında listelendi. Lemurların korunması; hem ekosistem açısından hem Dünya’nın en eski primat türlerinin nadir örneği olan bu canlılardan daha fazla şey öğrenmemiz açısında çok önemlidir.