Orman Serçesi Hakkında Bilgiler
Orman serçesi bir diğer adıyla ağaç serçesi veya Avrasya ağaç serçesi olarak da adlandırılan, Passeriformes takımına ve Passeridae familyasına ait, kuzey yarımkürede yaygın olarak bulunan bir serçe türüdür. Avrasya Ağaç Serçesi tipik olarak insanların yakınında yaşar.
Bilimsel adı, Passer montanus olan bu serçe türü son yıllarda, özellikle modern tarımsal modifikasyonların harap ettiği bölgelerde endişe verici düşüşlerde, popülasyon kaybı yaşamasına rağmen, her zaman çok yaygın bir kuş türü olmaya devam etmiş ve farklı bölgelerde yaşamlarını devam ettirerek, bu durumun önüne geçmiştir.
Orman Serçesinin Özellikleri ve Fizyolojisi
Orman serçesi, çok utangaç ve çekingen bir yapısı olmasına rağmen, insanlarla olan yakın temasından asla vazgeçmemiştir. Oldukça hareketli bir yapısı olan orman serçesi asla sabit durmaz, bir dalın üzerinde tünemiş durumundayken bile, sürekli hareket eder; aşırı heyecanlanmış gibi kuyruğunu sağa sola sallayıp, zıplayıp döner.
Avrasya ağaç serçesi; kanat açıklığı 20 cm, ağırlığı 22 – 24 g ve uzunluğu 12,5 – 14 cm’dir. Ev serçesine çok benzer şekilde, daha ince bir vücut yapısına ve biraz daha az belirgin kuyruğa sahiptir.
Orman serçesi, dış görünümüyle ev serçesiyle çokça karıştırılır. Orman serçesinin omuzları, başı ve kuyruğunu kaplayan, göğüste biten gösterişli beyaz bir yakası vardır. Baş kısmı; daha kompakt ve net bir çikolata rengini gösteren ela rengindedir.
Orman serçesinin gagası, çok siyahtır. Alt kısmındaki krem rengi göğsüyle tamamen zıt renktedir. Ayrıca gözleri çok karanlıktır. Yanak kısımlarında iki belirgin siyah noktası vardır. Erkek orman serçesinde, boğazda daha sık görüşen nokta dışında cinsiyetler arasında bir ayrım yoktur.
Orman Serçesi Nerede Yaşar?
Avrasya ağaç serçesi olarak da bilinen orman serçesinin yaşam alanı çok geniştir. Avrupa ile Asya’nın tüm ılıman ve subtropikal bölgelerinde yaşarlar.
Güneydoğu Asya’nın tropikal bölgeleri ve ekvator ülkelerine girişte hemen adapte olamasa da, bu bölgelere geldikten kısa bir süre sonra hızlı bir adaptasyon geçirerek, bu bölgelerde yaşamını sürdürmeyi başardı. Bu durumun çarpıcı örnekleri, Malezya, Borneo, Çinhindi yarımadasında yaşanmıştır.
Avustralya gibi tutarlı olarak popülasyonun geliştiği yerlerde ise, Orman serçesini; bahçe ve parklarda sıkça görmek mümkün.
Orman Serçelerinde Üreme ve Beslenme
Orman serçesi, iyi bir üreyicidir. Orman serçeleri yuva olarak; kullanılmayan evler, leylek, deniz kartalı, Avrupa saksağanlarının kullanılmayan yuvarlarını tercih ederler. Orman serçeleri, genellikle değişken renk ve tonlarda yedi yumurtaya kadar yumurtlar.
Yılda iki ila üç kere üreyebilen orman serçeleri, yuvaya yumurtaları bıraktıktan sonra 12 – 14 gün arasında kuluçkaya yatarlar, daha sonra yumurtadan çıkan yavrular 15 – 20 gün arasında palazlanır.
Orman serçesinin beslenmesi son derece çeşitlidir. Orman serçeleri, genellikle üreme sonrasında; yavrularını böcekle besleseler de; aynı zamanda, her türden tohumlar, meyveler ve bitkisel malzemeleri de yerler. İnce ve keskin bir gagaya sahip Avrasya ağaç serçesi, hevesli bir tahıl yiyicidir.
Orman Serçesi ve İnsanlar
Ağaç serçesi, bazı bölgelerde; tarım ürünlerine zarar veren bir haşere muamelesi görmektedir. Örneğin Batı Avustralya’ya bu türün sokulması yasaklanmıştır.
Nitekim Orman Serçelerinin tarım ürünlerine zarar verdiği gerekçesiyle; Büyük Çin Kıtlığının yaşandığı yıllarda Büyük Hedef projesinin; dört haşere ile mücadele kapsamında, Mao Zedung, 1958 Nisan ayında üç milyon insanı harekete geçirerek, bu kuşları öldürterek, tahıllardaki ürün zararını azaltmaya çalışmıştır. Başlarda başarılı olan bu proje, Orman serçesinin yediği; çekirge ve zararlı sonuçlara neden olup ürünlerin azalmasına neden olduğu için 30 milyon insanın ölümüne sebep olmuştur.
Günümüzde ağaç serçesi, özellikler bahar dalı üzerinde ya da sürüler halinde olmak üzere birçok Çin ve Japon sanatında resimlere konu olmaktadır. Geleneksel Japon dansında, ağaç serçesinin kanat çırpmasından esinlenilmiştir, Suzume Odori Hokusai gibi sanatçılar bu durumda resmedilmiştir.