Ornitoloji Nedir?
Ornitoloji kuşları inceleyen zooloji dallarından bir tanesidir. Biyoloji ile de bağlantılı bir alan olarak ele alınır. Ornitologlar kuşları her biçimde ve tüm habitatlarda inceler, buna hayvanat bahçeleri ve doğal ortamlar dahildir.
Ornitoloji kavramı kuş dünyasına ait bilimsel bilgilerden bir tanesidir. Peki ornitoloji neyi inceler? Ornitoloji, yaşayan tüm kuşların yapı ve şekilleri ile beraber yaşama şekilleri de bu bilim kapsamında ele alınır. Kuşlara dair kaydedilen her bilgi bu alana girer. Yeryüzündeki ortalama 8.700 adet kuş çeşidi hakkında tüm detayları bu bilim dalı inceler. Çok geniş bir çalışma alanı olan bu konu için ornitologlar görev alır. Kuş dünyasına ait birçok kavram detaylıca incelenir. Ornitoloji uzmanı, bir ornitolog olarak bilinir.
Ornitolojinin Başlangıcı
İnsanlar, antik çağlardan beri çevrelerinde yaşayan kuşlara hayran kalmışlardır. Mağaraların ve arkeolojik alanların çizimleri, insanların gözlemsel ve evcil kuşlara olan ilgisini göstermektedir.
Kuş veya kümes hayvanı proteinlerini tüketen ilk insanlara dair kanıtlar, Taş Devri dönemlerine kadar uzanıyor.
Daha modern zamanlarda, kuşlar yalnızca bir besin kaynağı değil, aynı zamanda büyüleyici bir bilimsel çalışma alanı olmaya devam ediyor. Yeni teknoloji, kuşları binlerce kilometre boyunca bantlamamıza ve izlememize, yuvalama davranışlarını uzaktan gözlemlememize ve çevre ve habitat sorunlarını izlememize olanak tanıyarak ornitolojinin temeli 18. Ve 19. yüzyıl arasında atıldı. Bu zamanda kuş türlerinin tanımlanması ve sınıflandırılması bilim adamlarının ilgi alanına girmeye başladı.
- yüzyıl başına gelindiği zaman yaşayan kuş türlerinin büyük bölümü tanımlandı. 19. yüzyılın ikinci yarısında kuşların anatomisi üzerinde geniş kapsamlı çalışmalar yapıldı.
Ornitolog Nasıl Olunur?
Ornitolog, kuşları inceleyen bilim adamıdır. Ornitologların asıl görevi, özel kuşlar ve türleri ile beraber, temsilcilerini de kayıt altına almaktır. Dünya üzerinde birçok üniversite bu bilim dalı ile yakından ilgilenir. Biyolojinin bir alt dalı olarak kabul edilir.
Ornitoloji İlgi Alanları
Yeryüzünde yaklaşık 8.700 kuş türü hakkında çalışmalar yapılıyor. Çok geniş alanda sürdürülen bu desteğe amatör ornitologlar da katkıda bulunuyor. Taksonomi ve anatomi çalışmaları ise üniversiteler tarafından yürütülüyor.
En yaygın çalışmalardan birisi doğrudan gözlem ve sayım işlemidir. Kur markalama da önemli konulardan bir tanesidir. Kuşların göç hareketlerini, davranışlarını ve yaşam sürelerini daha iyi inceleyebilmek özel izleyiciler kullanılır. Günümüzde birçok ülke tarafından her yıl yüz binlerce kuş bulunmaktadır. Bu uygulama özellikle göç hakkında bizlere detay vermektedir.
Ornitoloji Derneği
Ülkemizde de ornitoloji dernekleri faaliyet göstermektedir. Kuş türlerinin korumaya alınması, türlerin tespit edilmesi ve gelişimlerine dair her detay derneklerde incelenir. Dernekler, kuş hayatına dair her konunun incelenmesi için gerekli çalışmalar yapar. Bilinçsizce yapılan kuş avlarının engellenmesi konusunda da derneklerden destek alınır.
Türkiye’de Yapılan Ornitoloji Çalışmaları
Ülkemizde yapılan ornitoloji çalışmaları, kuş türlerinin korunması ve geliştirilmesi adına büyük bir rol üstleniyor. Kuşlarla ilgili bir çok organizasyon düzenlenmesi de insanların bu türlere ayrı bir ilgi göstermesine neden oluyor. Dünya ile bağlantılı olarak hareket eden derneklerin ortak çalışmalar yürüttüğü de biliniyor. Kuş ırklarının geliştirilmesi ve bu farkındalığın yaratılması için halka özel çalışmalar da başarılı bir şekilde yürütülüyor.
Kuş yetiştiriciliği ile ilgilenen ya da profesyonel olarak çalışan kişiler derneklerden destek alabilir. Bakanlık üniversiteler ve veterinerlik bölümleri ile ortak ornitoloji çalışmalar yürütülüyor. Özellikle gençlere yönelik eğitici ve bilinçlenmelerini sağlayacak konferanslar büyük bir katkıda bulunuyor. Türkiye’deki farklı şehirlerde yer alan ornitoloji dernekleri, belirli aralıklarla toplanarak genel çalışmaları hakkında konuşmalar yapıyor.
