Yaşam

Panik Atak Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Panik atak, ani ve yoğun korku ya da endişe dalgasıdır. Çarpıntı, titreme, terleme, nefes darlığı veya kötü bir şeyin olacağını hissiyle aniden ortaya çıkar. Semptomların şiddeti dakikalar içinde hızla artar ve genellikle 30 dakika kadar sürer. Ancak bu süre saniyeler veya saatler de sürebilir. Kişi bu süre zarfında bedensel ve zihinsel semptomlar yaşar, fakat gerçek bir tehlike bulunmaz.

Bu durum, hayatı tehdit eden bir durum olmamakla birlikte, yoğun bir korku ve endişe hali olduğundan, kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Özellikle tekrarlayan panik ataklar, panik bozukluğu olarak adlandırılan duruma dönüşebilir. Sürekli panik atak geçirme korkusuyla meydana gelen panik bozukluğu, kişinin sosyal ve iş hayatını olumsuz etkiler. Bu kaygılar, araba kullanırken, kalabalık ortamlarda, asansörde hatta uyku sırasında bile başlayabilir. Sürekli yaşanması durumunda, kişi, kalp krizi geçiyormuş gibi hissedebilir. Bu noktada kişi ölüm korkusuna kapılabilir. Özetle panik atak, günümüzde sık rastlanan psikolojik bir hastalıktır. Ruhsal olarak başlayıp fiziksel etkilerle devam edebilir.

Aniden ortaya çıkan ve kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bu durumun belirtileri oldukça yoğundur ve kişiyi ölüm korkusuyla baş başa bırakabilir. Ancak uygun başa çıkma yöntemleri ve profesyonel yardım sayesinde panik ataklar kontrol altına alınabilir. Derin nefes egzersizleri, zihinsel odaklanma ve terapi gibi yöntemlerle panik atakların etkisi hafifletilerek yaşam kalitesini arttırmak mümkündür.

Panik Atak Belirtileri

Panik atak belirtileri hem fiziksel hem de psikolojik olabilir. Kişi bir anda şiddetli bir korku ve endişe hissiyle karşı karşıya kalır. En yaygın belirtiler şunlardır:

  • Kalp Çarpıntısı veya Hızlı Kalp Atışı: Panik atak sırasında, kalp hızlanır ve kişi yoğun bir kalp çarpıntısı yaşar. Bu durum, genellikle kalp krizi geçiriyormuş gibi hissettirir ve bu da panik hissini daha da artırır.
  • Terleme: Atak sırasında kişi aşırı derecede terleyebilir. Terleme, genellikle ellerde, ayaklarda ya da tüm vücutta hissedilir.
  • Titreme: Panik atak geçiren kişilerde kontrolsüz titreme yaygındır. Kişi, titremeyi durdurmakta zorlanır. Bu durum, daha fazla endişeye sebep olur.
  • Nefes Darlığı veya Hızlı Soluk Alıp Verme: Kişi atak sırasında nefes almakta zorlanabilir ya da çok hızlı nefes alıp vermeye başlayabilir. Bu durum, boğulma ya da nefessiz kalma hissine yol açar.
  • Baş Dönmesi veya Bayılacakmış Gibi Hissetme: Baş dönmesi, sersemlik ya da bayılacakmış gibi hissetme yaygındır. Kişi bu hissi yaşadığında çevresinde olan biteni kontrol edememe hissine kapılır.
  • Mide Bulantısı veya Karın Ağrısı: Bazı insanlarda mide bulantısı ya da karın ağrısı da panik atak belirtileri arasında yer alır. Kişi mide rahatsızlığı yaşarken, aynı zamanda mide kasılmaları ve sindirim sorunları yaşayabilir.
  • Soğuk ya da Sıcak Basmaları: Kişi, aniden üşüyormuş veya çok sıcak basmış hissine kapılabilir. Bu durum, bedenin stres anında verdiği doğal tepkilerden biridir.
  • Göğüs Ağrısı veya Sıkışma: Göğüs ağrısı, en sık rastlanan semptomlardan biridir. Bu ağrı, kalp kriziyle karıştırılabilir ve kişide yoğun bir ölüm korkusu yaratır.
  • Kontrolü Kaybetme veya Gerçeklikten Kopma Hissi: Kişi, kendini kontrol edemediğini ya da gerçek dünyadan koptuğunu hissedebilir. Bu his, korku ve endişeye neden olur.
  • Ölüm Korkusu: Panik atak geçiren birçok kişi, atağın en şiddetli anında öleceğini düşünür. Ölüm korkusu, kişinin yaşadığı diğer fiziksel belirtileri daha da şiddetlendirir.

Panik Atak Nedenleri

Bu duruma birçok faktörün neden olduğu düşünülmektedir. Genetik yatkınlık, biyolojik faktörler, yaşam stresi ve travmalar panik atakların tetikleyicileri arasındadır.

1.      Genetik Yatkınlık

Panik atak, genetik olabilir. Ailede panik bozukluğu ya da diğer anksiyete bozukluklarına sahip bireyler varsa, bu durumun diğer aile üyelerinde de görülme olasılığını arttırabilir. Genetik faktörler, beyindeki kimyasal dengesizlikler ve stresle başa çıkma becerisini etkileyebilir.

2.      Stres ve Travma

Yoğun stres altında olan bireylerde panik atak gelişme riski daha yüksektir. Özellikle yaşamda büyük değişiklikler, travmatik olaylar ya da duygusal yıkımlar, panik atakları tetikleyebilir. Örneğin, iş kaybı, boşanma, sevilen birinin ölümü ya da çocukluk travmaları panik atakların ortaya çıkmasına neden olabilir.

3.      Biyolojik Faktörler

Beyindeki kimyasal dengesizlikler, özellikle serotonin, dopamin ve GABA gibi nörotransmitterlerdeki bozukluklar, panik atakların oluşmasına yol açabilir. Beynin stres ve tehdit durumlarında verdiği tepkiler de panik atakların biyolojik bir nedeni olarak düşünülmektedir.

4.      Anksiyete Bozuklukları

Panik atak, anksiyete bozukluğunun parçası olarak görülür. Diğer anksiyete bozuklukları (obsesif kompulsif bozukluk, sosyal fobi, travma sonrası stres bozukluğu vb.) yaşayan kişilerde panik atak geçirme riski daha yüksektir.

Panik Atak Nasıl Geçer?

Panik atakların üstesinden gelmek, semptomları tanımak ve uygun başa çıkma stratejilerini geliştirmekle mümkündür. Panik atak sırasında sakin kalmayı öğrenmek ve atakların tekrarlanmasını önlemek için doktor yardımı almak önemlidir. Panik atakla başa çıkmanın yolları arasında şunlar yer almaktadır:

1.      Derin Nefes Egzersizleri

Panik atak sırasında hızlı nefes alıp verme, nefes darlığı ve boğulma hissine yaşanır. Bu nedenle, derin ve kontrollü nefes almak, bedeni ve zihni sakinleştirmenin etkili bir yoludur. Yavaşça burundan nefes alıp, ağızdan nefes vermek ve bu süreci kontrol altına almak, semptomların hafiflemesine yardımcı olacaktır.

2.      Zihinsel Odaklanma

Panik atak sırasında zihni olumsuz düşüncelerden uzaklaştırmak gerekir. Bir objeye odaklanmak, çevredeki sesleri dinlemek ya da basit bir matematiksel işlem yapmak, dikkat dağıtmaya yardımcı olur. Bu örnekler kişinin ilgi alanına göre çeşitlendirilebilir. Bu sayede kişinin dikkati dağılır ve panik atağın yoğun semptomlarından uzaklaşarak rahatlar.

3.      Kendine Gerçekçi Bir Anlam Yüklemek

Panik atak geçiren kişiye sık sık yaşadığı hislerin gerçek bir tehlike olmadığını hatırlatmak gerekir. Kişi, yaşadığı hislerin panik atağın belirtileri olduğunu ve bu durumun geçici olduğunu düşündüğünde kontrolü ele alabilir.

4.      Egzersiz ve Fiziksel Aktivite

Düzenli fiziksel aktivite, stresle başa çıkmada etkili yöntemlerden biridir. Egzersiz, beyindeki serotonin ve endorfin gibi mutluluk verici kimyasalların salınımını artırarak anksiyete ve panik ataklarla başa çıkmaya yardımcı olur.

5.      Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)

Bilişsel Davranışçı Terapi, panik atakların tedavisinde yaygın olarak kullanılan terapi yöntemidir. Bu yöntem, kişinin düşünce kalıplarını değiştirerek panik ataklara neden olan olumsuz düşünceleri kontrol altına almayı hedefler. Uzman bir terapist eşliğinde yapılan bu terapi, kişinin panik ataklarla başa çıkma becerilerini geliştirmesine yardımcı olur.

6.      İlaç Tedavisi

Bazı durumlarda, doktorlar panik atak tedavisi için ilaç önerebilir. Antidepresanlar ve anti-anksiyete ilaçları gibi ilaçlar, panik atakların sıklığını ve şiddetini azaltmada etkili olabilir. Bu yöntem için mutlaka bir uzmana doktora başvurulmalıdır.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu