Sentrozom Nedir? Görevleri Nelerdir?
Sentrozom, ökaryot hücrelerde bulunan ve hücre bölünmesinde rol oynayan önemli bir organeldir. Hücrenin mitoz veya mayoz bölünme sırasında iğ ipliklerinin oluşumunu düzenler. Bu organel, genellikle bir çift mikrotübül demetinden oluşur ve hücrenin çekirdeği etrafında bulunur.
Sentrozom nedir? Kısaca bilgi edindik. Bu organelin yapısını ve görevlerini inceleyerek bu organel hakkında daha detaylı bilgi sahibi olalım. Sentrozom, DNA, RNA ve proteinden meydana gelir. Hayvan hücrelerin büyük bir bölümü ve ilkel bitkilerde bulunan bu organelin mantar hücrelerinde de yer aldığı bilinir. 3-5 milimikron uzunluğuna sahiptir. İki tane sentriyol içeren bir çift sentriyol halkası veya çift heliks şeklinde bir yapıya sahiptir. Sentriyoller, mikrotübül adı verilen ince protein tüplerinden oluşan çekirdek bir yapıdır. Sentrozom, sentriyollerin çevresindeki diğer protein ve organel yapılarıyla birlikte bir kompleks oluşturur. Hücre bölünmesi sırasında önemli bir rol oynar. Mitoz bölünme sırasında, iğ ipliklerinin oluşumunu düzenler. Bu iğ iplikleri, kromozomların kardeş kromatitlerini çekerek hücreyi iki eşit parçaya böler. Mayoz bölünme sırasında ise eşeyli üreme için özel hücrelerin oluşumunda rol oynar.
İğ ipliklerinin oluşumunu sağlamak için mikrotübüllerin düzenlenmesinden sorumludur. Bu iğ iplikleri, hücre bölünmesi sırasında kromozomları taşır ve hücrenin bölünmesini sağlar. Hücre çoğaldıkça veya bölündükçe, sentrozom içindeki sentriyoller çiftlenir. Bu, her bir kız hücrenin bir çift sentriyole sahip olmasını sağlar.
Sentrozom, hücrenin iç organizasyonunu sağlamak için önemlidir. Mikrotübül demetlerini düzenleyerek hücrenin yapısal bütünlüğünü korur. Hücre bölünmesinin yanı sıra hücrenin yapısal düzenini sağlamada da önemli bir rol oynar. Bu organel hakkında araştırmalar, hücre biyolojisi ve kanser araştırmaları gibi birçok alanda önemli bilgiler sağlamaktadır.
Sentrozom Özellikleri
Özellikle hayvan hücreleri başta olmak üzere ilkel bitkiler hücrelerinde hayati öneme sahip bu organel hakkında detaylı olarak bilgi edindik. Sentrozom özellikleri inceleyelim.
- Sentrozom organelinde zar bulunmaz.
- Hayvanların neredeyse tamamıyla birlikte ilkel bitkilerde bulunur.
- İki tane sentriyol içeren bir çift sentriyol halkası veya çift heliks şeklinde bir yapıya sahiptir.
- Yapısında yer alan sentriyoller 3 tüpten oluşur. Bu tüpler 9 adet ipliğe sahiptir. İpliklerin arası matriks ile doludur.
- Sentriyoller, mikrotübül adı verilen ince protein tüplerinden oluşan çekirdek bir yapıdır.
- Üçlü mikrotübülleri bir arada tutan üçlü protein bağlı vardır.
- Sentrozom, mitoz veya mayoz bölünme sırasında iğ ipliklerinin oluşumunu düzenler.
- İğ iplikleri, kromozomları taşıyarak hücrenin bölünmesini sağlar.
- Mikrotübüllerin düzenlenmesinden sorumlu olarak iğ ipliklerinin oluşumunu sağlar.
- Hücre çoğaldıkça veya bölündükçe sentriyollerin çiftlenmesini sağlar. Bu, her bir kız hücrenin bir çift sentriyole sahip olmasını sağlar.
- Hücrenin iç organizasyonunu sağlamak için mikrotübül demetlerini düzenler.
- Hücrenin yapısal bütünlüğünü korur.
- Hücre içindeki mikrotübül demetlerini organize ederek hücrenin iç yapısını düzenler.
- Hücre bölünmesi sırasında kendi çiftlenme sürecini kontrol eder. Bu, gelecekteki hücre nesillerinin organizasyonunu belirler.
- Hücrenin morfolojik ve fonksiyonel bütünlüğünü sürdürmede kritik bir rol oynar.
Sentrozom Görevleri
Sentrozom farklı görevlere sahiptir. Temel görevleri kromozomların bölünmesi ve taşınmasıdır.
Hücre bölünmesi sırasında, kromozomların ağ iplikleri sayesinde hücrenin karşılıklı kutuplarına çeker. Yani kromozomları kutuplara taşır. Yine kromozomları birbirinden ayırmak da sentrozomun görevleri arasında yer almaktadır.
Bazı hücrelerde yer alan hareketi sağlamadan görevli, kamçı ve sil gibi yapıların oluşumu da sentrozom tarafından sağlanmaktadır. Bu da sentrozomun görevleri arasında bulunur.