Vasvar Antlaşması Nedir? Vasvar Antlaşması Tarihi, Maddeleri, Önemi ve Sonuçları
Osmanlı Devleti, duraklama dönemi olarak kabul edilen 11 Kasım 1606 yılına kadar oldukça parlak bir dönem geçirmiştir. Duraklama döneminin başlangıcına kadar birçok Avrupalı Devlete karşı üstünlük kurmuştur. Duraklama Dönemi, 11 Kasım 1606 ile 26 Oca 1699 arasındadır. Bu dönemde de birçok savaş ve anlaşma olmuştur fakat Osmanlı Devleti bunların hepsinden galibiyet ile çıkamamıştır. 1663 yılında gerçekleşen Uyvar Savaşı, Avrupalı Devletlerin, Osmanlı Devletinin artık eski gücünde olmadığını anladıkları ve zorlayabilecekleri anladıkları bir savaştır. Bu savaş,10 Ağustos 1664 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidüklüğü arasında Vasvar Antlaşması ile sona ermiştir.
17.yüzyılın ilk yarısında Osmanlı İmparatorluğu ile Habsburg Hanedanlığı diğer bir adıyla Avusturya Hanedanlığı arasında sorun oluştu. Barış ile geçen yıllardan sonra sınırda çatışmalar başladı. Habsburg adayı John Kemény, Transilvanya tahtı için Osmanlı derebeyi I. Michael Apafi’yi yenmeye çalıştı. Osmanlı İmparatorluğunun desteğini arkasına alan Apafi, tahtı kazandı fakat Avusturyalılar, Kaloşvar kalelerini ve Sengev’i ele geçirdi. Ayrıca Osmanlı’nın Kanije kalesine karşı Zerinvar Kalesini inşa ettiler. Bu sırada Osmanlı Ordusu, Venedik’e arşı Giriş Savaşı için Dalmaçya’ya giderken, Osmanlı Padişahı IV.Mehmet, önceliği değiştirerek, ordunun Avusturya’ya gitmesini emretti. Ordunun başındaki Köprülü Fazıl Ahmet Paşa, Avusturya cephesine doğru yürüyüşe geçti. Bunun üzerine Avusturyalılar barış çağrısında bulundu. Belgrad, Osijek ve Budapeşte’de olmak üzere üç görüşme yapıldı. Osmanlı, 200 bin Florinlik tazminat ve Avusturya Ordusunun geri çekilmesini istedi fakat Avusturya bu talebi reddetti.
Taleplerin kabul edilmemesi üzerine ordunun başındaki Fazıl Ahmet Paşa, Uyvar’a yürümeye karar verdi. Burada Kuzey Macaristan için önemli ve büyük bir kale olan Uyvar Kalesi vardı. Kale, oldukça iyi takviyelere sahipti ve daha önce Osmanlı Devleti tarafından birkaç kez denenmesine rağmen ele geçirilememişti. Ordu, Uyvar’a ulaşmadan Uyvar komutanı Ádám Forgách Osmanlı kampına baskın denemesinde bulundu fakat başarılı olamadı. Ağustos ayında başlayan kuşatma, 13 Eylülde kalenin alınmasıyla başarılıyla sonuçlandı. Fazıl Ahmet Paşa, Nógrád (Kuzey Macaristan)’ı ele geçirip, Uyvar ve Bölgesi kapsayan yerde bir Uyvar Beylerbeyliğini oluşturdu. Sonrasında 1663 ve 1664 kışlarında çatışmalar devam etti. Bu çatışmalar, 1664 yılında Vasvar Antlaşması ile sona erdi.
Vasvar Antlaşması Maddeleri
Osmanlı Devleti, duraklama dönemi içerisinde yaşadığı bu sorunu çözüme kavuşturarak Avrupa’nın güvenliği tam olarak sağlamıştır. Vasvar Antlaşması ile Osmanlı ekonomisi rahat bir nefes almıştır. Vasvar Antlaşması maddeleri inceleyelim.
- Savaşta Osmanlı Devletinin fethettiği Uyvar Kalesi kesinlikle yıkılmayacak ve Osmanlı Devletine ait olacak. Kanije Kalesine karşı olarak inşa edilen Zerinvar Kalesi yıkılacak ve bir daha inşa edilmeyecek.
- Her iki taraf Erdel Bölgesinde bulunan askerlerini geri çekecek fakat Erdel Beyliği, Osmanlı Devletine bağlı kalacak.
- Erdel Beyliğinin Avusturya’ya saldırmasını Osmanlı Devleti engelleyecek.
- Her iki devlet de birbirlerinin topraklarında herhangi bir huzursuzluk oluşturmayacak.
- Avusturya Devleti, Osmanlı Devletine savaş tazminatı ödeyecek.
- Anlaşmaya her iki taraf da uyacak ve anlaşmaya en az 20 yıl sadık kalınacak.
Vasvar Antlaşması Önemi
Vasvar Antlaşması ile Osmanlı Devleti, ekonomik yönden rahatlamıştır. Çünkü başarı elde ettiği cephelerden aldığı tazminatlar ekonomiye önemli ölçüde katkı sağlamaktadır. Osmanlı Devleti ve Ordusu hem savaştan sonra yapılan antlaşmadan elde edilen tazminat ile hem de Uyvar Kalesinin alınmasıyla elde edilen ganimet sayesinde genel olarak zenginleşmiştir.
Vasvar Antlaşması önemi sadece ekonomik açıdan değil, hâkimiyet açısından da öne çıkmaktadır. Vasvar Antlaşması sayesinde Osmanlı Devleti tekrar Orta Avrupa’nın hâkimi olmuştur.