Bukalemun Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Bukalemun, değişken renklerde ve şekillerde kamuflaj yapabilen, yavaş hareket eden bir sürüngen türüdür. Bilimsel adı “Chamaeleonidae” olan bu tür, özellikle Afrika, Madagaskar, Güney Avrupa, Orta Doğu ve Hindistan’da bulunur. Bazı türleri ağaçlarda yaşarken bazıları yerde yaşarlar.

Bukalemun özellikleri arasında en dikkat çekeni gözleridir. Gözleri, ayrı ayrı hareket edebilir. Böylece kuş bakışı görüşünü taklit ederek avlarını takip edebilirler. Bunun yanı sıra, özellikle erkekler, diğer bukalemunlara ve potansiyel yırtıcılara karşı tehditlerini göstermek için boğazlarını şişirirler. Bukalemun özellikleri arasında dikkat çeken bir başka organı da dilleridir. Dilleri uzun ve yapışkandır. Yapışkan dilleriyle sayesinde avlarına kaçma şansı vermezler. Bazı türlerinin dilleri vücutlarından daha uzundur ve bir anda ısırık yaparak avını yakalarlar. Bukalemun özelliklerinden en ilginç olanı ise cinsiyetlerinin, çevresel faktörlere bağlı olarak değişebilmesidir. Yani, aynı yavru, farklı sıcaklık ve diğer faktörler altında dişi veya erkek olabilir.

Bukalemunların türlerine göre farklı boyutlarda ve renklerde olabilen, sivri uçlu tırnakları bulunur. Bazı türlerde, kafa ve sırt kısımlarında sivri çıkıntılar vardır.

Bukalemun Özellikleri

Görünüşü birçok insanı ürkütebilen bu soğukkanlı hayvanları detaylı olarak tanıdık. Bukalemun özelliklerini detaylı olarak inceleyerek, bu canlılar hakkında daha fazla bilgi edinelim.

• Ortalama 20-30 cm boya ve 120 grama kadar ağırlığa sahip, küçük ve hareketli sürüngenlerdir.
• Renk değiştirebilme yetenekleri sayesinde çevrelerine uyum sağlayabilirler.
• Gözleri ayrı yönlere bakabilir ve her gözü farklı yönde hareket edebilir, bu sayede yırtıcılardan kaçarken geniş bir alanda çevreyi gözlemleyebilirler.
• Uzun ve yapışkan dil ile avlarını yakalayabilirler. Ayrıca gözleri yuvarlanabilir, böylece yuttukları büyük avlarını sindirmelerine yardımcı olurlar.
• Bazı türlerinde, başlarının üzerinde bir tür çıkıntı bulunur. Bu çıkıntı, erkeklerin diğer erkeklerle rekabet ettiği ve dişileri etkilemeye çalıştığı üreme sezonunda daha belirgin hale gelir.
• Birçok türü, sırtlarındaki pürüzlü ciltleri sayesinde ağaç dallarına tutunabilir. Parmaklarındaki ikişer adet tutucu yüzey, ağaç dallarına yapışmalarına yardımcı olur.
• Bu hayvanların çiftleşme dönemi, tüylü bir torba şeklinde şişen boğazlarından çıkan tiz çıkardıkları bir gösteri ile başlar. Bu gösteri, rakiplere meydan okumak ve dişileri etkilemek için yapılır.

Dünya’nın en küçük hayvanları arasında, Madagaskar’ın Antsiranana kentine bağlı Nosy Hara adacığında bulunan Brookesia Micra adlı bukalemun türü de bulunur.

Bukalemun Nerede Yaşar?

Bukalemunlar özellikle Afrika ve Madagaskar’da yaşarlar. Aynı zamanda Avrupa’nın güneyinde, Orta Doğu’da ve Hindistan’ın bazı bölgelerinde de bulunabilirler. Dünyada 160’tan fazla farklı türü vardır ve her biri farklı coğrafyalarda yaşamaktadır. Bu türler arasında en büyükleri, uzunlukları 60 cm’ye kadar çıkabilen, Madagaskar’da yaşayan Parson’s chameleon türüdür.

Ülkemizde de bazı bölgelerde bukalemun türleri yaşamaktadır. Özellikle Akdeniz bölgesinde, Antalya, Muğla ve İzmir gibi şehirlerde bazı türlerine rastlamak mümkündür.

Bukalemun Ne Yer?

Bu canlılar, genellikle böcekler, örümcekler, sinekler, kelebekler ve diğer küçük omurgasızlarla beslenirler. Bazı türleri, küçük kuşları, kertenkeleleri, fareleri ve hatta diğer bukalemunları bile avlayabilirler. Beslenme tercihleri türe bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Bazı türler daha çok bitkisel besinlerle beslenirken diğerleri daha çok hayvansal besinlerle beslenir.

Dilleri, özel bir yapısı sayesinde oldukça uzundur ve avlarını yakalamak için çok hızlı ve hassas bir şekilde kullanırlar. Dilin ucundaki yapışkan bir madde sayesinde, avlarını yakalarlar ve daha sonra yutabilirler. Ayrıca farklı yönlerde hareket edebilen gözleri sayesinde, avlarını izleyebilirler.