Leonardo Da Vinci Kimdir? Leonardo Da Vinci’nin Hayatı, Eserleri ve İcatları
Leonardo da Vinci, Rönesans döneminde yaşamı, ressam, heykeltıraş, mimar, mucit ve ressamdı. Oldukça meraklı zihne sahip olan bu sanatçı aynı zamanda parlak bir zekâ ve inanılmaz yeteneklere sahipti. Sadece sanatçı bir yapıya değil, aynı zamanda bilim ve doğa yasalarını da inceleyen araştırmacı bir yapıya sahipti.
Leonardo da Vinci, 15 Nisan 1452 tarihinde, İtalya’nın Toskana bölgesinde yer alan, Anchiano köyünün dışında bir çiftlik evinde doğmuştur. Saygın Floransalı noter Sör Piero ile Caterina adında genç bir köylü kadının evlilik dışı ilişkilerinden doğan, da Vinci, babası ve üvey annesi tarafından büyütüldü. Da Vinci, beş yaşındayken, soyadının da geldiği kasaba olan Vinci’deki babasının mülküne taşınarak, burada amcası, büyükanne ve büyükbabasıyla yaşadı. Bilinen eski eski tarihli çalışması, 1473 yılındaki Arno Vadisindeki bir manzaranın kalemle mürekkeple çizimidir. Leonardo da Vinci, “Son Akşam Yemeği” ve “Mona Lisa” gibi tablolarla ve uçan bir makine gibi icatlarla tanınmış bir Rönesans sanatçısı ve mühendistir. Çizimler, resimleri ve diğer tüm eserleri yüzyıllar boyunca sayısız sanatçı ve mühendisi etkilemiştir.
Leonardo da Vinci, temel okuma, yazma ve matematik eğitiminin ötesinde çok az resmi eğitim aldı, fakat sanatsal yetenekler genç yaşlardan beri belliydi. Da Vinci, yaklaşık 14 yaşındayken, Floransa’nın ünlü sanatçısı Andrea del Verrocchio’nun çırağı olmuştur. Da Vinci, bu çıraklık döneminde, metal işleme, deri sanatları, marangozluk, çizim, resim ve heykeltıraşlık dâhil olmak üzere çok çeşitli teknik beceriler öğrendi.
Leonardo da Vinci’nin Hayatı
Da Vinci, 20 yaşına geldiğinde Floransa’nın Saint Luke Loncasına usta sanatçı olarak üye olmaya hak kazanarak, kendi atölyesini kurdu. del Verrocchio ile işbirliğine beş yıl daha işbirliğine devam etti.
Del Verrocchio’nun yaklaşık 1475 yılında, “Mesih’in Vaftizi” adlı eserini ve İsa’nın cübbesini tutan genç meleği, öğrencisinin yardımıyla tamamlandığı düşünülmektedir.
1478’de, del Verrocchio’nun stüdyosundan ayrıldıktan sonra da Vinci, Floransa’daki Palazzo Vecchio’nun içindeki bir şapelde oturmak üzere bir sunak için ilk bağımsız komisyonunu aldı. Üç yıl sonra, Floransa’daki San Donato a Scopeto’nun Augustinerinnen rahipleri ona “Magilerin Hayranlığı”nı resmetmesi için görev verdi. Ancak da Vinci, her iki görevi de tamamlamadan, şehri terk etti.
Da Vinci ve diğer dört genç adam cezası sürgün veya ölüm olan sodomi ile suçlandı. Bu duruma tanıklık edecek hiçbir tanık gelmediği için suçlamalar düştü. Ancak bu durumu izleyen iki yıl boyunca ünlü sanatçının nerede olduğu tamamen belgelenemedi. Günümüzde birçok tarihçi da Vinci’nin eşcinsel olduğuna inanmaktadır. Michelangelo, Donatello ve Sandro Botticelli de dâhil olmak üzere diğer bazı ünlü Floransalı sanatçıların da eşcinsel olduğu biliniyordu.
Leonardo da Vinci’nin biyografisi incelendiğinde, tüm bu durumlar, sanata olan katkılarının önüne geçememiştir. Dönem yazarları arasında dürüst ve ahlaki konulara duyarlı bir yapısı olan Leonardo da Vinci, hayata duyduğu saygı ve üretken kişiliğiyle, Dünyanın en büyük sanatçılarından biri olarak kabul görmüştür.
Leonardo da Vinci’nin Eserleri
Sanatsal yetenekleri bilinen ünlü sanatçıya atfedilen, 24 taneden az tablo vardır. Bunun nedeni, ilgi alanlarının çok çeşitli olmasından kaynaklanmaktadır. Leonardo da Vinci’nin en ünlü eserleri arasında “Vitruvius Adamı”, “Son Akşam Yemeği” ve “ Mona Lisa ” yer alır.
- Vitruvius Adamı
Sanat ve bilim, da Vinci’nin 1490’da çizdiği, çıplak bir erkek figürünü kolları ve bacakları birbirinden ayrı bir kare ve daire içinde iki üst üste bindirilmiş pozisyonda betimleyen “Vitruvius Adamı” taslağında mükemmel bir şekilde kesişiyordu.
Leonardo da Vinci eserleri arasında yer alan bu ünlü eskiz, sanatçının, orantı ve simetri çalışmasının yanı sıra insanı doğal dünyayla ilişkilendirme arzusunu temsil ediyor.
- Son Akşam Yemeği
Yaklaşık 1495 yılında dönemin Milano Dükü olan Ludovico Sforza, Milano’daki Santa Maria delle Grazie manastırının içerisindeki, yemek salonunun arka duvarını “Son Akşam Yemeği”ni boyaması için da Vinci’yi görev verdi.
Tamamlanması yaklaşık üç yıl süren başyapıt, İsa’nın Fısıh yemeği için toplanan On İki Havariye içlerinden birinin yakında kendisine ihanet edeceğini bildirdiği anın dramını yakalar. Masanın etrafındaki figürlerin yüz ifadeleri ve beden dili, kompozisyona hayat vermiştir.
Da Vinci, taze sıva üzerine fresk boyamak yerine kuru sıva üzerine tempera ve yağ ile boyama yaptı. Bu, “Son Akşam Yemeği”nin hızla bozulmasına ve pul pul dökülmesine sebebiyet verdi. Uygun olmayan bir restorasyon duvar resmine daha fazla zarar vermesine rağmen, günümüzde modern koruma teknikleri kullanılarak stabilize edilmiştir.
- Mona Lisa
Leonardo da Vinci’nin ve Dünya’nın en ünlü tablosu Mona Lisa, 1503 yılında sanatçı tarafından oluşturulmaya başlandı. Özel olarak yaptırılan çalışma, da Vinci’nin sfumato tekniğinden türetilen yarı portredeki kadının esrarengiz gülümsemesi ile karakterizedir.
Leonardo da Vinci’nin Mona Lisa tablosu cazibesi dışında, tablodaki kişinin kimliğini de tabloya ayrıca bir gizem katmıştır. Adı açıklanmayan bir Napoli Prensesi Isabella ve da Vinci’nin kendi annesi, başyapıt için potansiyel bakıcılar olarak öne sürüldü. Hatta tablodaki resmedilen kişinin bir kadın olmadığı, da Vinci’nin uzun zamandır çırağı olan Salai’nin kadın kıyafetleri giyilmiş hâli olduğu bile tahmin ediliyor.
Bununla birlikte, bir biyografi yazarının hesaplarına göre; “Mona Lisa” tablosunda kişi, zengin bir Floransalı ipek tüccarının karısı olan Lisa del Giocondo’nun bir resmidir. Resmin orijinal İtalyan adı, “La Gioconda” teoriyi destekliyor olsa da kesinlik kazandırmıyor. Bazı sanat tarihçileri, tüccarın portreyi çiftin bir sonraki çocuğunun bekleyen doğumunu kutlamak için görevlendirdiğine inanıyor, bu da ilgili kişinin, resim sırasında hamile olabileceği anlamına geliyor.
Giocondo ailesi tabloyu gerçekten sipariş ettiyse, asla almadılar. Da Vinci için, “Mona Lisa” sonsuza dek devam eden bir çalışmaydı, çünkü onun mükemmellik girişimiydi ve o tablodan asla ayrılmadı. Leonardo da Vinci’nin Mona Lisa adlı tablosu, Fransa’nın Paris kentindeki Louvre Müzesi’nde, kurşungeçirmez bir camın arkasında yer alıyor. Mona Lisa adlı eser Her yıl milyonlarca ziyaretçi tarafından görülen paha biçilmez bir ulusal hazine olarak kabul ediliyor.
Leonardo da Vinci’nin Dünyayı Değiştiren 10 Büyük İcadı
Leonardo da Vinci’nin eserleri dışında icatlarıyla da dönemin ötesinde bir mucit olduğunu ispatlamış oldu. Leonardo da Vinci’nin icatlarını inceleyelim.
- Paraşüt
Uçaklar henüz icat edilmemişken, da Vinci, 1515 yılında paraşüt tasarımları tasarlayarak, günümüzdeki paraşütlerin yapımına ışık tutmuş oldu. Bu tasarım Adrias Nicholas adlı macera sever tarafından 2000 yılına kadar denendi. Sonucunda kontrolü oldukça zor olan paraşüt başarılı sonuçlar verdi.
- Makineli Tüfek
Bu icadın makineli tüfek olsa da aklımıza günümüzdeki makineli tüfekler gelmesin. Bu tasarım aynı anda pek çok mermiyi atılmasını amaçlayan bir silahtı. Leonardo da Vinci’nin biyografisi incelendiğinde, savaşlardan ve silahlardan nefret ettiğini görebiliriz ancak o dönemde de silahlara yatırım yapmak isteyenlerin olduğunu görebiliyoruz. Leonardo da Vinci’nin icatları arasında yer alan bu tüfek üretilmemiştir.
- Bilye
Bakıldığında önemli bir buluş gibi görülmese de dönemin şartlarına göre oldukça önemli bir buluştur. Bir diğer adı rulman olan bu icat, bisiklet, kaykay vb. pek çok mekanik ve motorlu araçlarda kullanılmıştır.
- Dalgıç Kıyafeti
Leonardo da Vinci’nin, limana yanaşmak isteyen düşman gemileri, dalgıçlarla batırmayı düşünmesi sonucu, dalgıç kıyafeti tasarımı ortaya çıkmıştır. Günümüzde bu kıyafetlerin erişilebilirliği kolay olduğu için basit bir buluş gibi gözükse de, düşünüldüğü döneme bakılırsa, oldukça dahiyane bir fikir olduğu aşikârdır.
- Zırhlı Tank
Leonardo da Vinci’nin icatları arasında yer alan bu savaş aracı, 8 kişinin kas gücüyle hareket edebilen, 36 ayrı silahı bulunan bir tasarımı içeriyordu. Oldukça iyi bir savaş makinesi olan bu tasarım, bazı hatalı çizimlerden dolayı hayata geçirilemedi.
- Ornihopter
Bu icatta, mucit yine insanın gökyüzünde yer almasını amaçlamıştır. İnsanların kuşlar gibi uçmasını amaçlayan bu tasarım, yarasaya andırmaktadır.
Leonardo da Vinci’nin icatlarından biri olan bu tasarım, mucidin aerodinamik üzerindeki tecrübesini de ortaya koymaktadır.
- Kendi Kendine Giden Araba
Bu araç, düzeneğin kurulması sonucu belirtilen yöne doğru hareket eden sürücüsüz bir araç olarak tasarlanmıştır. Da Vinci’nin notları arasında mekanik aksanına ait bir detay bulunmasa da, 15.yy’a göre mucidin ne kadar ileri seviyede bir düşünce yapısına sahip olduğunu bir kez daha görmüş oluyoruz.
- Helikopter
Leonardo da Vinci’nin icatları arasında o dönemde üretimi yapılamamış fakat sonrasında yaşanılan gelişmelerle günümüze kadar uzanmış bir başka icattır.
Tasarımda, havayı dönme kuvvetiyle itip çekerek uçmayı sağlama fikri, helezonik kanatlarla desteklenmiş olsa da ne yazık ki yer çekimi hesaba katılmamıştır. Yer çekimine karşı koyulması için çok yüksek hızlarda dönme gerektiği için bu icatta o dönem gerçekleşmeyenler arasında yer alan fakat sonradan gerçekleşen önemli bir icattır.
- Robot Şövalye
Leonardo da Vinci’nin en önemli icatlarından biridir. İnsan vücudunun anatomik yapısı temel alan bu tasarımdan ilk insansın robot makine tasarlanmıştır. Milano Dükü Lodovico Sforza için geliştirdiği bu robot, 2002 yılında robotik uzmanı Mark Rosheim’e ilham kaynağı olmuştur.
Rosheim, bu tasarıma benzer robotlar üretmiş ve bu tasarımların bazılarını NASA’nın robotlarında kullanmıştır.
- Geleceğin Şehri
Tarihteki en kötü salgınlar arasında yer alan, Avrupa’daki Kara Veba salgını, 1400’lü yıllarda birçok ülkeyi etkilemiştir.
Leonardo da Vinci icatları denilince akla gelen bir tasarım da daha korumalı bir şehir sistemidir. Bu sistemde, şehirlerin hastalıklara karşı korunması amaçlanmıştır. Bu tasarım, kanalizasyon sistemleri daha iyi çalışan, mikro saçacak alanların minimuma indirgendiği bir şehir sistemi tasarımını içerir.
Leonardo da Vinci’nin Ölümü
Leonardo da Vinci, 2 Mayıs 1519’da 67 yaşında, olası bir felçten öldü. Bilimsel çalışmalarını ölümüne kadar sürdürdü. Asistanı Francesco Melzi, mülkünün asıl varisi ve yöneticisi oldu. “Mona Lisa” Salai’ye miras kaldı.
Leonardo da Vinci ölümünden sonra, yüzyıllar boyunca, notları, çizimleri, gözlemleri ve bilimsel teorileri içeren binlerce sayfa gün yüzüne çıktı.